13-14/11: Moroto – op bezoek bij de Karomojong

6:39 pm 2018 Oeganda, Op reis

We rijden de bergen uit richting het Noorden. Stilaan zien we het landschap veranderen naar savanne. Hier is het ook geen regenseizoen meer. Tegen de lunch komen we aan in Moroto, een groot dorp in het land van de Karomojong. Deze stam van veehouders bewoont het gebied van Moroto langs de Keniaanse grens tot aan het Kidepo nationaal park aan de Zuid-Soedanese grens. Een paar tientallen jaren geleden waren ze nog verwikkeld in onderlinge gewapende conflicten over vee, maar ze werden ontwapenend door de huidige regering en sindsdien heerst er vrede. Net zoals de verwante Masai in Kenia dragen ze nog kleurrijke traditionele kledij. We verblijven in Kara Tunga guesthouse, dat wordt uitgebaat door Theo, een half Nederlander/ half Karomojong. Het hele project heeft als doel de lokale gemeenschap te ondersteunen, dus we gaan op wandel met Thomas een plaatselijke gids. Hij neemt ons mee op de flanken van Mount Moroto, waar nog een andere stam woont, de Tepeth. Deze wonen in hutjes verspreid in het landschap en vaak bovenop een rots, zoals een arendsnest. We beklimmen er zo eentje en treffen er een jongetje aan van een jaar of 9 ( zegt hij, maar deze stam viert geen verjaardagen), volgens mij is hij eerder een jaar of zes. Hij zit daar moederziel op de rand van de rots, iets wat ouders van bij ons een hartaanval zou bezorgen. Zijn ouders zijn naar de markt en hij past op het huis; toch een andere wereld hier…

Terug in de guesthouse doen we een babbel met de moeder van Theo, een Karomojong, die 15 jaar in Nederland gewoond heeft. Een sympathieke dame!

De volgende morgen rijdt Thomas met ons mee, want er staat een bezoek aan een traditionele manyatta gepland. Een manyatta is een omheinde nederzetting waar een Karomojong man met al zijn vrouwen woont. En dat kunnen er veel zijn, afhankelijk van hoe rijk de man is, want voor elke vrouw dient hij een Bruidschat aan koeien aan de ouders te schenken. In het midden van de manyatta slapen de koeien en er rond zijn allemaal omheinde clusters met een paar hutjes waar telkens een vrouw met haar kinderen woont. Een oudere man met een speer komt naar ons toe en geeft ons een hand (sommige gebaren zijn toch universeel). Hij vertelt ons dat er een naamgeving ceremonie aan de gang is voor een nieuwe baby. Er zijn dus vele familieleden op bezoek en er wordt weer Maisbier gedeeld. De kinderen vinden ons ongelooflijk interessant en willen allemaal een handje geven.

Buiten de manyatta onder een boom (het is heet) beginnen de jongeren (vanaf 15 jaar) te dansen en te zingen; een vrolijke boel. Sommige kleine kinderen proberen dit al te kopiëren; grappig! Deze dansen doen ze meermaals per dag en worden gebruikt om een partner te vinden. Eerst is er nog een spelletje touwtrekken ( de vrouwen winnen!) en dan beginnen ze ritmisch te springen.

Het is een leuk bezoek dat helemaal niet zo toeristisch aan doet. We zijn er ook de enige blanken en dit is de manyatta van verwanten van Thomas. De organisatie gaat ook steeds naar een andere manyatta, zodat het steeds authentiek blijft. De Karomojong zijn trots op hun cultuur en dat is goed. Er zijn echter wel wat bedenkingen bij te maken, zoals over de rol van de vrouw, die hier écht wel al het werk doet. Maar dankzij inspanningen van organisaties zoals die van Theo verbeteren de omstandigheden van deze mensen en krijgen ze ook vaker een opleiding, zodat dit wellicht op termijn zal verbeteren. De Karomojong hebben onder Idi Amin serieus afgezien, wat maakt dat ze lang geïsoleerd bleven ( de wapens waarmee ze elkaar bestreden waren door Amin achtergelaten op zijn vlucht), maar aan dit isolement komt nu langzaam een einde.

We droppen Thomas aan de hoofdweg en rijden verder naar Kidepo nationaal park, waar we verblijven in de Savannah Lodge. Onderweg zien we nog vele manyatta’s en Karomojong en ook vele mooie vogels en schitterende landschappen.

 

Comments are closed.